Իրավակազմավորման փուլի անհրաժեշտության հայեցակարգային հիմնախնդիրները և ՀՀ-ում ներդրման նախադրյալները

Authors

  • Հայկ Մարտիրոսյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:C/2024.15.1.029

Keywords:

Նորմաստեղծում, լոբիզմ, ուղեղային կենտրոն, լեգիտիմություն, սոցիալականություն, իրավագիտակցություն, անվտանգության համակարգ

Abstract

Ուսումնասիրությունը նվիրված է իրավանորմերի որակի բարելավման համար էական ազդեցություն ունեցող հասարակության ներկայացուցիչների կյանքի որակի բարելավման, կենսագործունեության հարմարավետության, իրավագիտակցության զարգացման ճանապարհով ռազմավարական և ծրագրային պետություն ձևավորելու գործընթացի ուսումնասիրությանը: Նպատակի իրագործման տեսանկյունից կարևոր է մշակել և ներդնել այն գործիքակազմն ու բովանդակային առաջարկները, որոնք կհանգեցնեն իրավանորմերի որակի բարելավմանը: Այդ գործում առաջնային է իրավանորմերի ձևավորման գործընթացում հանրային լայն ներգրավվածության ապահովումը, իրական և իրատեսական մեխանիզմների ներդրումը, որոնք կհաշվառեն արտասահմանյան լավագույն փորձը՝ տեղայնացնելով այն տեղական պայմաններին և հասարակական պահանջմունքներին: Հատկապես ուշադրության է արժանի  ի­րա­վա­կազ­մա­վո­րու­մը որ­պես նոր­մաս­տեղծ­ման ա­ռաջ­նա­յին փուլ, որը  բո­վան­դա­կա­յին ա­ռու­մով ո­լոր­տա­յին ի­րա­վա­կար­գա­վո­րում­նե­րի վե­րա­բեր­յալ հան­րա­յին պա­հանջ­մունք­նե­րի, կար­ծի­քի, դիր­քո­րո­շում­նե­րի ու­սում­նա­սի­րութ­յան, վեր­լու­ծութ­յան, գնա­հատ­ման, հան­րա­յին կար­ծի­քի ձևա­վոր­ման նպա­տա­կով հան­րութ­յան նա­խա­պատ­րաս­տութ­յան, այն է՝ ի­րա­վա­գի­տակ­ցութ­յան բարձ­րաց­ման քայ­լե­րի ամ­բող­ջութ­յունն է: Ի­րա­վա­կազ­մա­վոր­ման փու­լը տար­բեր ձևա­չա­փով և ազ­դե­ցութ­յան արդ­յու­նա­վե­տութ­յամբ ու աս­տի­ճա­նով է գոր­ծում ի­րա­վուն­քի տար­բեր աղբ­յուր­նե­րի հա­մա­տեքս­տում: Այս­պես, անգ­լո­սաք­սո­նա­կան ի­րա­վա­կան հա­մա­կար­գի երկր­նե­րում ի­րա­վա­կան սո­վո­րույ­թը որ­պես ի­րա­վուն­քի աղբ­յուր լայ­նո­րեն կի­րառ­վում է վար­չաի­րա­վա­կան հա­րա­բե­րութ­յուն­նե­րի, քա­ղա­քա­ցիաի­րա­վա­կան հա­րա­բե­րութ­յուն­նե­րից՝ գոր­ծա­րար շրջա­նա­ռութ­յան հա­րա­բե­րութ­յուն­նե­րում: Հարկ է նշել, որ անգ­լո­սաք­սո­նա­կան ի­րա­վա­կան հա­մա­կար­գում ի­րա­վա­կազ­մա­վոր­ման փու­լի կարևո­րա­գույն և լայ­նո­րեն կի­րա­ռե­լի գոր­ծիք է հան­դի­սա­նում նաև լո­բիս­տա­կան կազ­մա­կեր­պութ­յուն­նե­րի գոր­ծու­նեութ­յու­նը, ո­րոնց գոր­ծառ­նութ­յուն­ներն առնչ­վում են ոչ միայն տար­բեր ազ­գա­յին հա­մայնք­նե­րի, այլ նաև սո­ցիա­լա­կան հա­մայնք­նե­րի գոր­ծու­նեութ­յա­նը: Սա­կայն վեր­ջին­նե­րիս գոր­ծու­նեութ­յունն ակ­տի­վո­րեն հա­մադր­վում է նաև ու­ղե­ղա­յին կենտ­րոն­նե­րի աշ­խա­տան­քի հետ:

Author Biography

Հայկ Մարտիրոսյան, Երևանի պետական համալսարան

իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, ԵՊՀ պետության և
իրավունքի տեսության ու պատմության ամբիոնի դոցենտ

 

References

Нерсисянц В.С. Проблемы государства и права, М. 1999.( Nersisyants V.S. Problems of state and law, M. 1999)

Петюкова О.Н. Общественная экспертиза законодательства как форма воздействия организаций и государства. Журнал общество и право, 2016.(Petyukova O.N. Public examination of legislation as a form of influence of organizations and the state. Journal of Society and Law, 2016.)

Бахвалов С.В. О проблемах юридической ответственности за надлежащее качество принимаемых законов., научная статья.(Bakhvalov S.V. On the problems of legal responsibility for the proper quality of adopted laws., scientific article)

Ruthers/Fischer/Birk, Rechstheorle, 2018, Rn.938.

Prof Dr Patricia Popelier. A legal perspective on regulatory impact assessments. University of Antwerp.

https://www.scitepress.org/Papers/2018/100525/100525.pdf

Downloads

Published

2024-06-06

How to Cite

Մարտիրոսյան Հ. (2024). Իրավակազմավորման փուլի անհրաժեշտության հայեցակարգային հիմնախնդիրները և ՀՀ-ում ներդրման նախադրյալները. Բանբեր Երևանի համալսարանի. Իրավագիտություն, 15(1 (40), 29–38. https://doi.org/10.46991/BYSU:C/2024.15.1.029

Issue

Section

ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԻՐԱՎՈՒՆՔԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՈՒ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ