Հուզական եվ հայեցողական կյանքի մշակույթ․ հիմունքների բացահայտման պարադոքսը

Authors

  • Էդվարդ Հարությունյան Երևանի պետական համալսարան

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2022.13.3.003

Keywords:

կյանքի մշակույթ, էմպիրիկ գաղափարախոսություն, ազգային ինքնություն, նախնիների աշխարհ, էթնոմշակութային ապաստարան, հուզական օբյեկտիվություն, հայեցողական օբյեկտիվություն, հիմունքների պարադոքս

Abstract

Մտադրությունները սահմանազանցում են ենթադրում, և մեր մտածողությունը մշտապես լուսանցքային է։ Բայց     մտերմիկ,  պարզ ու հասկանալի, մի խոսքով՝ իր ստեղծած պատկերով աշխարհ ունենալու համար «մշակութային մարդու» մեր տեսակը մտադրությունները չափավորելու, սեփական ազատությունները սահմանափակելու և իր հնարավոր երջանկության մի մասը ինքնակամ զոհաբերելու գնով  ստեղծեց կյանքը կազմակերպող ու կանոնակարգող մասնակի անվտանգություն սոցիոմշակութային մի միջավայր, որտեղ կարող էր դիմակայել իր  ներսում ծվարած կենդանական բնազդներին։ Բայց վտանգը ոչ միայն իր ներսում էր, այլև իր իսկ կողմից կառուցարկված սոցիալական այն աշխարհի,որի զարգացման  ամեն մի  հաջորդ փուլում   «կայունության արտադրության» կազմակերպման քաղաքակրթական, մշակութային, սոցիալական ու ազգային հիմունքները դառնում են ավելի հակասական ու հարըմբռնելի։

       Ինչպես անցյալում, այնպես էլ քաղաքակրթական ու գաղափարական բախումների ու  խորքային փոխակերպումների մեր ժամանակներում «կայունության արտադրությունը»  ոչ միայն սոցիալական համակարգի արդյունավետ գործառնության ելակետային նախադրյալ է, այլև  ազգային ու պետական  կյանքի կազմակերպվածության, արտաքին ու ներքին վտանգներն զգալու և կանխելու համակարգային ընկալունակության և հասարակության բարոյական հուսալիության գրավական։ Հանգամանքներ, որոնք կանխորոշում են առօրյա կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման հիմնահարցի տեսական ու գործնական արդիականությունը։

 

 

Author Biography

Էդվարդ Հարությունյան, Երևանի պետական համալսարան

Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ԵՊՀ սոցիալական փիլիսոփայության, բարոյագիտության և գեղագիտության ամբիոնի վարիչ,

References

Фройд З. Недовольство в культуре // Философские науки.

Бергер П․, Лукман Т., Социальное конструирование реальности. М.,1995,էջ 22․

Давидов Ю.Н․ «Картины мира» и типы рациональности(Новые подходы к изучению социологического наследия Макса Вебера) // Вебер М., Избранные произведения․ М․,1990, էջ 761-762։

Кассирер Э. Опыт о человеке. М., 1998, էջ 53

Дуглас Норт. Институты, институциональные изменения и функционирование экономики․ М.,1997, էջ 33։

Шюц А. Избранное: Мир, светящийся смыслом. М., 2004, Էջ 139։

Հարությունյան Է․Ա․, Մարդկային կեցության այլակերպումները։ Եր․, 2018, էջ 6։

Кант И. Идея универсальной истории с космополитической точки зрения (содержание основных утверждений) // Кант И. Сочинения в шести томах. М., 1966. Т. 6, էջ 14։

Ицхокин А.А․ Релятивистская теория социальной ценности и «свободная от ценности» теория социальной организации. //Социологический журнал, 1995, № 3, էջ 86-87։

Тойнби А. Постижение истории. М., 1991, էջ 20։

Бубер М․ Два образа веры. М․, 1995, էջ 17։

Հ․Ա․Գևորգյան, Փիլիսոփայություն․պատմություն․մշակույթ։ Եր․, 2005, էջ 426 ։

Downloads

Published

2022-11-18

How to Cite

Հարությունյան Է. (2022). Հուզական եվ հայեցողական կյանքի մշակույթ․ հիմունքների բացահայտման պարադոքսը . Բանբեր Երևանի համալսարանի. Փիլիսոփայություն, Հոգեբանություն, 13(3 (39), 3–15. https://doi.org/10.46991/BYSU:E/2022.13.3.003

Issue

Section

PHILOSOPHY

Most read articles by the same author(s)