A Hypothesis about Vahagn's Mythological Image

Authors

  • Vachagan Avagyan Yerevan State University

DOI:

https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2021.12.3.031

Keywords:

Vahagn, Apollo, Hovhannes Draskhanakerttsi, lira playing, deity, myth, dragon fight, similarity, motive, remnant, hypothesis

Abstract

Relying on Agatangeghos and Movses Khorenatsi (both 5th c.), Vahagn, one of the great pre-Christian deities in Armenian mythology, the deity of war, with his mythological description, was combined with deities of both sun and thunderstorm. Due to its connection with the cosmic elements and the dragon fight, it was mostly perceived as the deity of thunderstorm, who, particularly in the Indo-European context, was identi39 fied with Indra and Heracles. The current paper, for the first time, circulates and examines from the folk studies the aspects, the motif of the lira playing attributed to Vahagn in the “History” of the 10th Century Historian Hovhannes Draskhanakertsi. It is shown that Vahagn, who is in some respects comparable to the image of the lira player Apollo, is similar to him with one more quality. Considering the similarity of the motives of Apollo’s and Vahagn's lira playing, a possible hypothesis is being developed that in the ancient version of Vahagn's legend he was a lira player who fought against dragons or monsters with his lira. Later, either because of the gradual darkening of the mythical memory or due to the development of people’s rational thinking, that motive has gradually weakened, faded but has not completely been forgotten and, as a mythic remnant, reached the 10th century and was passed from people to Hovhannes Draskhanakerttsi. It is not excluded either that, due to the ‘cultural dialogue and heritage’, the aforementioned legend on Apollo, perhaps only after Khorenatsi, was included in the local milieu orally and was associated with Vahagn’s name.

Author Biography

Vachagan Avagyan, Yerevan State University

PhD, Associate Professor of the Chair of Armenian Literature History

References

Ագաթանգեղոս, Հայոց պատմություն (Քննական բնագիրը Գ. Տեր-Մկրտչյանի և Ս. Կանայանցի: Աշխարհաբար թարգմ. և ծանոթագր. Ա. Ն. Տեր-Ղևոնդյանի), Եր., 1983:

Ա. Պետրոսյան, Հայկական վիշապամարտի երկու հակադիր կերպարներ, «Պատմաբանասիրական հանդես», Եր., 2010:

Մովսես Խորենացի, Հայոց պատմություն (Քննական բնագիրը Մ. Աբեղյանի և Ս. Հարությունյանի: Աշխարհաբար թարգմ. և մեկնաբան. Ստ. Մալխասյանի), Եր., 1981:

Անանիա Շիրակացի, Տիեզերագիտութիւն և տոմար (Աշխատությամբ Ա. Աբրահամյանի), Եր., 1940:

Ա. Ղանալանյան, Ավանդապատում, Եր., 1969:

Մ. Աբեղյան Մ., Երկեր, հ. Գ, Եր., 1968:

Յովհաննէս կաթողիկոս, Յովհաննու կաթողիկոսի Դրասխանակերտեցւոյ Պատմութիւն հայոց ΄ի լոյս ընծայեաց Մկրտիչ Էմին, Մոսկվա, 1853:

Յովհաննու կաթողիկոսի Դրասխանակերտեցւոյ Պատմութիւն հայոց, Թիֆլիս, 1912:

Պատմութիւն Յովհաննու կաթողիկոսի, Յերուսաղէմ, 1867:

Հովհաննես Դրասխանակերտցի, Հայոց պատմություն (Աշխարհաբար թարգմ. և ծանոթ. Գ. Բ. Թոսունյանի), Եր., 1996:

Յ. Օշական, Յովհաննէս պատմաբան, Թ. դար, «Սիոն», Երուսաղէմ, 1929:

Մ. Աբեղյան, Երկեր, հտ. Գ, Եր., 1968:

Մ. Մկրյան, Երկեր, հտ. 1, Եր., 1987:

Վ. Սաֆարյան, Հայ միջնադարյան գրականություն, Եր., 2016:

Ա. Սարգսյան, Հովհաննես Դրասխանակերտցու «Հայոց պատմությունը» և Մովսես Խորենացին, Եր., 1991:

Մ. Աբեղյան, Հայոց հին գրականության պատմություն, Եր., հ. I, 1944:

Գ. Մադոյեան, Դրուագներ հայոց պատմութեան և բանահիւսութեան, Գիրք Ա., Եր., 2017:

Շ. Գրիգորյան, Վահագնյան վիպերգի և նրա շուրջ ծավալված բանավեճերի պատմությունից, «ՀՍԱՌ ԳԱ տեղեկագիր. Հասարակական գիտություններ», Եր., 1963, № 5:

Բ. Առաքելյան, Դիտողություններ Վահագն Վիշապաքաղի մասին, «Լրաբեր հասարակական գիտությունների», Եր., 1951, № 2:

Ս. Գրիգորյան, Նորակազմությունները Հովհաննես Դրասխանակերտցու «Պատմութիւն Հայոց» երկում, «Հայագիտական հանդես», Եր., 2019, № 2:Լ. Հովհաննիսյան, Գրաբարի բառարան. Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր, Եր., 2010:

Է. Մկրտչյան, Գ. Բ. Թոսունյան. Գրաբարի բառարանագրությունը, «Պատմա-բանասիրական հանդես», №2, Եր., 2006:

Հայր Գ. Աւետիքեան, Հայր Խ. Սիւրմէլեան, Հայր Մկ. Աւգերեան, Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի, հ. 1, Վենետիկ, 1836:

, էջ 1106, Ստ. Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան, հ. 2, Եր., 1944:

Էդ. Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, հ. 1, Եր., 1976:

Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Հր. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտ, հ. 3, Եր., 1974:

Հայր Գ. Աւետիքեան, Հայր Խ. Սիւրմէլեան, Հայր Մկ. Աւգերեան, Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի, հ. 2, Վենետիկ, 1837:

Ստ. Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան, հ. 4, Եր., 1945:

Էդ. Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, հ. 2, Եր., 1976:

Հովհաննես Դրասխանակերտցի, Հայոց պատմություն (Աշխարհաբար թարգմ. և ծանոթ. Գ. Բ. Թոսունյանի), Եր., 1996:

Иованнес Драсханакертци, История Армении (Пер. с древнеарм.) вступ. статья и комментарий М. О. Дарбинян-Меликян, Ереван, 1986.

Ս. Հարությունյան, Հայ առասպելաբանություն, Բեյրութ, 2000:

Ա. Պետրոսյան, Տիգրան Մեծի առասպելաբանական կերպարը, «Պատմաբանասիրական հանդես», Եր., 2008, № 2:

Գ. Մուրադյան, Օտար անունների արտահայտությունները հունաբան թարգմանություններում, «Աշտանակ», Եր., 1995, № 1:

Ն. Կուն, Հին Հունաստանի լեգենդներն ու առասպելները, Եր., 1979:

Հայր Գ. Աւետիքեան, Հայր Խ. Սիւրմէլեան, Հայր Մկ. Աւգերեան, Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի, հ. 1, Վենետիկ, 1836, էջ 1096:

Ստ. Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան, հ. 2, Եր., 1944:

Ա. Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Եր., 2009:

Published

2021-12-06

How to Cite

Avagyan, V. (2021). A Hypothesis about Vahagn’s Mythological Image. Bulletin of Yerevan University B: Philology, 12(3 (36), 31–39. https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2021.12.3.031

Issue

Section

Literary Criticism