Քաղաքական միֆը Երկիր Նաիրի վեպում
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2024.15.3.006Keywords:
«Երկիր Նաիրի», քաղաքական միֆ, մշակութային համատեքստ, ամբոխի հոգեբանություն, ծիսականացում, քաղաքական խոսույթ, լեզվական մանիպուլյացիաAbstract
Ե․ Չարենցի Երկիր Նաիրի վեպի քաղաքական շերտը գրականագիտության մեջ հիմնականում քննության է առնվել վեպի նախատիպ կերպարների, վավերագրական փաստաթղթերի հետ առնչության համատեքստում։ Ուսումնասիրությունների առանցքը եղել են ժամանակի կուսակցությունների, ռուսական հեղափոխության, Խորհրդային Հայաստանի նկատմամբ հեղինակի վերաբերմունքը։ Այս ուսումնասիրությամբ փորձ է արվում քննելու Չարենցի վեպի գեղարվեստական տարածության մեջ քաղաքական միֆի ստեղծումը։ «Քաղաքական միֆ» հասկացությունը որպես այդպիսին գիտական սահմանման և հետազոտման առարկա է դարձել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո, սակայն Չարենցի այս վեպում քաղաքական միֆի ստեղծումը «կանխում է» հետագա տեսաբանների գիտական դիտարկումները այդ երևույթի մասին։ Հոդվածում միջգիտակարգային վերլուծությամբ երևան են հանվում քաղաքական միֆի տեսական ընկալումների և «Երկիր Նաիրի» վեպում դրա գեղարվեստական կերպավորման առնչությունները։
Հոդվածում քաղաքական միֆը ուսումնասիրության առարկա է դառնում որպես վեպում զանգվածների վրա ազդեցության գործիքի կերպավորում։ Քննվում են այն գեղարվեստական միջոցները, որոնցով ստեղծվում է այդ միֆը։ Անդրադարձ է արվում լեզվին՝ որպես քաղաքական միֆի կազմավորման և ազդեցության միջոցի։ Ուսումնասիրվող խնդրի տեսանկյունից ընդգծվում է վեպի արդիականությունը՝ պայմանավորված արդի սոցիումում քաղաքական միֆի, խոսույթի նշանակությամբ։
References
Ալեքսանյան Ա․, Ե․ Չարենցը և եվրոպական գրական ավանդույթը, Եր․, Անտարես, 2021
Աղաբաբյան Ս․, Եղիշե Չարենց, Գիրք առաջին, Եր․, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1973
Ավետիսյան Ս․, Իրական և միֆական նաիրիների հակադրությունը Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» վեպում, Գրականագիտական հանդես, 2022, 2
Դանիելյան Վ․, Ինչպես ընթերցել Կարսը՝ որպես վեպի տարածություն, http://boon.am/
Դեմիրճյան Մ․, Միֆը որպես գիտակցության մանիպուլյացիայի և քարոզչության միջոց, http://boon.am/
Եղիազարյան Ա․, Չարենցը և պատմությունը, Եր․, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն, 1997
Զաքարյան Ա․, Եղիշե Չարենց, Կյանքը, գործը, ժամանակը, Եր․, ՀՀ ԳԱԱ հրատարակչություն, 1997
Լը Բոն Գ․, Ամբոխների հոգեբանությունը, Եր․, Անտարես, 2020
Կարապետյան Հ․, Որոնելով Երկիր Նայիրին, Ինքնություն 1, Եր․, Հումանիտար հետազոտությունների հայկական կենտրոն, 1995
Ոսկանյան Ա․, Չարենցի ժամանակը, Եր․, Փրինթինֆո, 2017
Չարենց Ե․, Երկերի ժողովածու վեց հատորով, հատ. 5, Եր., Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ, 1966
Չարենց Ե․, Երկիր Նաիրի, Եր․, «Վերնատուն» հրատ․, 2022
Кравченко, И. И. Миф политический, Новая философская энциклопедия, т. 4, Мысль, 2001
Лебон.Г., Психология народов и масс, Санкт-Петербург, 1896
Савельев А., Политическая мифология, М․, 2018, с․491, https://mybook.ru
Сребрянская Н. А., Политические мифы в сказке Дж․ Оруела ‘’Animal Farm’’ и их временная отнесенность, Вестник ВолГУ. Серия 2, Языкознание. 2017. Т. 16. № 1
Юнг К․, Архетипы и коллективное бессознательное, М․, ‘’Издательство АСТ’’, 2020
Barthes R., Mythologies, New York, The Noonday Press, 1991
Bottici Ch., A Philosophy of Political Myth, New York, Cambridge University Press, 2007
Cassirer E., The Myth of the State, New Haven: Yale University Press, 1946
Flood G., Political Myth, A Theoretical Introduction, London and New York, Routledge, 2013
Hovhannisyan Ch., The Narrative of Deconstruction in Yeghishe Charents’ Novel “Land of Nairi”, Review of Armenian Studies, 2023, 2
Kenzhekanova K., Dalelbekkyzy A., Myth in Political Discourse as a Form of Linguistic Consciousness, World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Cognitive and Language Sciences, 2014, Vol:8, No:10
Khafaga A., F., Linguistic Manipulation of Political Myth in Margaret Atwood’s The Handmaid’s Tale, International Journal of English Linguistics; 2017, No. 3
Tudor, H., Political Myth, London, Macmillan, 1972
Գրականության ցանկ
Ալեքսանյան Ա․, Ե․ Չարենցը և եվրոպական գրական ավանդույթը, Եր․, Անտարես, 2021
Աղաբաբյան Ս․, Եղիշե Չարենց, Գիրք առաջին, Եր․, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1973
Ավետիսյան Ս․, Իրական և միֆական նաիրիների հակադրությունը Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» վեպում, Գրականագիտական հանդես, 2022, 2
Դանիելյան Վ․, Ինչպես ընթերցել Կարսը՝ որպես վեպի տարածություն, http://boon.am/
Դեմիրճյան Մ․, Միֆը որպես գիտակցության մանիպուլյացիայի և քարոզչության միջոց, http://boon.am/
Եղիազարյան Ա․, Չարենցը և պատմությունը, Եր․, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն, 1997
Զաքարյան Ա․, Եղիշե Չարենց, Կյանքը, գործը, ժամանակը, Եր․, ՀՀ ԳԱԱ հրատարակչություն, 1997
Լը Բոն Գ․, Ամբոխների հոգեբանությունը, Եր․, Անտարես, 2020
Կարապետյան Հ․, Որոնելով Երկիր Նայիրին, Ինքնություն 1, Եր․, Հումանիտար հետազոտությունների հայկական կենտրոն, 1995
Ոսկանյան Ա․, Չարենցի ժամանակը, Եր․, Փրինթինֆո, 2017
Չարենց Ե․, Երկերի ժողովածու վեց հատորով, հատ. 5, Եր., Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ, 1966
Չարենց Ե․, Երկիր Նաիրի, Եր․, «Վերնատուն» հրատ․, 2022
Кравченко, И. И. Миф политический, Новая философская энциклопедия, т. 4, Мысль, 2001
Лебон.Г., Психология народов и масс, Санкт-Петербург, 1896
Савельев А., Политическая мифология, М․, 2018, с․491, https://mybook.ru
Сребрянская Н. А., Политические мифы в сказке Дж․ Оруела ‘’Animal Farm’’ и их временная отнесенность, Вестник ВолГУ. Серия 2, Языкознание. 2017. Т. 16. № 1
Юнг К․, Архетипы и коллективное бессознательное, М․, ‘’Издательство АСТ’’, 2020
Barthes R., Mythologies, New York, The Noonday Press, 1991
Bottici Ch., A Philosophy of Political Myth, New York, Cambridge University Press, 2007
Cassirer E., The Myth of the State, New Haven: Yale University Press, 1946
Flood G., Political Myth, A Theoretical Introduction, London and New York, Routledge, 2013
Hovhannisyan Ch., The Narrative of Deconstruction in Yeghishe Charents’ Novel “Land of Nairi”, Review of Armenian Studies, 2023, 2
Kenzhekanova K., Dalelbekkyzy A., Myth in Political Discourse as a Form of Linguistic Consciousness, World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Cognitive and Language Sciences, 2014, Vol:8, No:10
Khafaga A., F., Linguistic Manipulation of Political Myth in Margaret Atwood’s The Handmaid’s Tale, International Journal of English Linguistics; 2017, No. 3
Tudor, H., Political Myth, London, Macmillan, 1972
Գրականության ցանկ
Ալեքսանյան Ա․ (2021). Ե․ Չարենցը և եվրոպական գրական ավանդույթը, Եր․, Անտարես
Աղաբաբյան Ս․(1973). Եղիշե Չարենց, Գիրք առաջին, Եր․, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ.
Ավետիսյան Ս․(2022). Իրական և միֆական նաիրիների հակադրությունը Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» վեպում, Գրականագիտական հանդես, ԻԵ(2). DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-105
Դանիելյան Վ․(2013). Ինչպես ընթերցել Կարսը՝ որպես վեպի տարածություն, http://boon.am/
Դեմիրճյան Մ․(2019). Միֆը որպես գիտակցության մանիպուլյացիայի և քարոզչության միջոց, http://boon.am/
Եղիազարյան Ա․(1997). Չարենցը և պատմությունը, Եր․, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն
Զաքարյան Ա․(1997). Եղիշե Չարենց, Կյանքը, գործը, ժամանակը, Եր․, ՀՀ ԳԱԱ հրատարակչություն
Լը Բոն Գ․(2020). Ամբոխների հոգեբանությունը, Եր․, Անտարես
Կարապետյան Հ․(1995). Որոնելով Երկիր Նայիրին, Ինքնություն 1, Եր․, Հումանիտար հետազոտությունների հայկական կենտրոն
Ոսկանյան Ա․(2017). Չարենցի ժամանակը, Եր․, Փրինթինֆո
Չարենց Ե․(1966). Երկերի ժողովածու վեց հատորով, հատ. 5, Եր., Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ.
Չարենց Ե․(2022). Երկիր Նաիրի, Եր․, «Վերնատուն» հրատ․
Кравченко, И. И. (2001). Миф политический, Новая философская энциклопедия, т. 4, Мысль
Лебон.Г.(1896). Психология народов и масс, Санкт-Петербург
Савельев А.(2018). Политическая мифология, Москва, https://mybook.ru
Сребрянская Н. А.(2017).Политические мифы в сказке Дж․ Оруела ‘’Animal Farm’’ и их временная отнесенность, Вестник ВолГУ. Серия 2, Языкознание, 16.(1). DOI:10.15688/jvolsu2.2017.1.12
Юнг К. (2020). Архетипы и коллективное бессознательное, М․, ‘’Издательство АСТ’’
Barthes R.(1991). Mythologies, New York, The Noonday Press
Bottici Ch. (2007). A Philosophy of Political Myth, New York, Cambridge University Press
Cassirer E.(1946). The Myth of the State, New Haven: Yale University Press
Flood G. (2013). Political Myth, A Theoretical Introduction, London and New York, Routledge
Hovhannisyan Ch. (2023) The Narrative of Deconstruction in Yeghishe Charents’ Novel “Land of Nairi”, Review of Armenian Studies, 32(2). DOI:10.54503/1829-4073-2023.2.190-204
Kenzhekanova K., Dalelbekkyzy A.(2014). Myth in Political Discourse as a Form of Linguistic Consciousness, World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Cognitive and Language Sciences, 8(10), pp. 3047-3050
Khafaga A., F.(2017). Linguistic Manipulation of Political Myth in Margaret Atwood’s The Handmaid’s Tale, International Journal of English Linguistics, 7(3), pp.189-200. DOI:10.5539/ijel.v7n3p189
Tudor, H.(1972). Political Myth, London, Macmillan
Գրականության ցանկ
Ալեքսանյան Ա․ (2021). Ե․ Չարենցը և եվրոպական գրական ավանդույթը, Եր․, Անտարես
Աղաբաբյան Ս․(1973). Եղիշե Չարենց, Գիրք առաջին, Եր․, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ.
Ավետիսյան Ս․(2022). Իրական և միֆական նաիրիների հակադրությունը Եղիշե Չարենցի «Երկիր Նաիրի» վեպում, Գրականագիտական հանդես, ԻԵ(2). DOI: 10.54503/1829-0116-2022.2-105
Դանիելյան Վ․(2013). Ինչպես ընթերցել Կարսը՝ որպես վեպի տարածություն, http://boon.am/
Դեմիրճյան Մ․(2019). Միֆը որպես գիտակցության մանիպուլյացիայի և քարոզչության միջոց, http://boon.am/
Եղիազարյան Ա․(1997). Չարենցը և պատմությունը, Եր․, ՀՀ ԳԱԱ «Գիտություն» հրատարակչություն
Զաքարյան Ա․(1997). Եղիշե Չարենց, Կյանքը, գործը, ժամանակը, Եր․, ՀՀ ԳԱԱ հրատարակչություն
Լը Բոն Գ․(2020). Ամբոխների հոգեբանությունը, Եր․, Անտարես
Կարապետյան Հ․(1995). Որոնելով Երկիր Նայիրին, Ինքնություն 1, Եր․, Հումանիտար հետազոտությունների հայկական կենտրոն
Ոսկանյան Ա․(2017). Չարենցի ժամանակը, Եր․, Փրինթինֆո
Չարենց Ե․(1966). Երկերի ժողովածու վեց հատորով, հատ. 5, Եր., Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատ.
Չարենց Ե․(2022). Երկիր Նաիրի, Եր․, «Վերնատուն» հրատ․
Кравченко, И. И. (2001). Миф политический, Новая философская энциклопедия, т. 4, Мысль
Лебон.Г.(1896). Психология народов и масс, Санкт-Петербург
Савельев А.(2018). Политическая мифология, Москва, https://mybook.ru
Сребрянская Н. А.(2017).Политические мифы в сказке Дж․ Оруела ‘’Animal Farm’’ и их временная отнесенность, Вестник ВолГУ. Серия 2, Языкознание, 16.(1). DOI:10.15688/jvolsu2.2017.1.12
Юнг К. (2020). Архетипы и коллективное бессознательное, М․, ‘’Издательство АСТ’’
Barthes R.(1991). Mythologies, New York, The Noonday Press
Bottici Ch. (2007). A Philosophy of Political Myth, New York, Cambridge University Press
Cassirer E.(1946). The Myth of the State, New Haven: Yale University Press
Flood G. (2013). Political Myth, A Theoretical Introduction, London and New York, Routledge
Hovhannisyan Ch. (2023) The Narrative of Deconstruction in Yeghishe Charents’ Novel “Land of Nairi”, Review of Armenian Studies, 32(2). DOI:10.54503/1829-4073-2023.2.190-204
Kenzhekanova K., Dalelbekkyzy A.(2014). Myth in Political Discourse as a Form of Linguistic Consciousness, World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Cognitive and Language Sciences, 8(10), pp. 3047-3050
Khafaga A., F.(2017). Linguistic Manipulation of Political Myth in Margaret Atwood’s The Handmaid’s Tale, International Journal of English Linguistics, 7(3), pp.189-200. DOI:10.5539/ijel.v7n3p189
Tudor, H.(1972). Political Myth, London, Macmillan
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
