Բայական անդամի լրացումները արևելահայերենի UD_Armenian-ArmTDP և UD_Armenian-BSUT ծառադարաններում
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2024.15.3.139Keywords:
համընդհանուր կախվածություններ, ծառադարան, համադրելի ծանոթագրություն, բայական անդամի լրացում, շարահյուսական կախումներ, ավանդական քերականությունAbstract
Հոդվածի շրջանակում նկարագրվում են արևելահայերենի UD_Armenian-ArmTDP և UD_Armenian-BSUT շարահյուսական ծառերի շտեմարաններում բայի լրացումների վերլուծության առանձնահատկությունները: Ներկայացվում են ավանդական քերականության մեջ դրանց վերլուծության հետ կապված խնդիրները և «Համընդհանուր կախվածություններ» նախագծի մշակումներում դրանց լուծման հնարավորությունները։ Նկարագրվում են նշված շտեմարաններում հայերենի բայական լրացումների վերլուծության համար կիրառված շարահյուսական կապերի տեսակները և դրանց համարժեքները հայերենի ավանդական քերականության մեջ։
References
Աբրահամյան, Ա. (1962), Բայը ժամանակակից հայերենում, Գիրք 1, «ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ.», Երևան, 727 էջ։
Աբրահամյան, Ս. (1975), Ժամանակակից հայերենի քերականություն, «Լույս», Երևան, 440 էջ։
Աբեղյան, Մ. (1965), Հայոց լեզվի տեսություն, «Միտք», Երևան, 699 էջ։
Ասատրյան, Մ. (1956), Արդի հայերենի պատճառական բայերը, Գիտական աշխատություններ, № 57, մաս 1, էջ 127-165։
Ասատրյան, Մ. (1959), Բայի սեռերը ժամանակակից հայերենում, «Երևանի համալսարանի հրատ.», 233 էջ։
Ասատրյան, Մ. (1987), Ժամանակակից հայոց լեզու։ Շարահյուսություն, «Երևանի համալսարանի հրատ.», Երևան, 368 էջ։
Ավետիսյան, Յ., Զաքարյան, Հ. (2015), Հայոց լեզու։ Ձևաբանություն, «Զանգակ», Երևան, 376 էջ։
Գարեգինյան, Գ․ (1991), Ժամանակակից հայոց լեզու։ Բարդ նախադասություն, «Երևանի համալսարանի հրատ․», Երևան, 432 էջ։
Գյուլզատյան, Դ․ (2015), Անցողականության և բայասեռի քերականական կարգերի տիպաբանությունը, Բանբեր Երևանի համալսարանի. Բանասիրություն, № 3 (18), էջ 37-44։
Զաքարյան, Հ․, Ավետիսյան, Յու․ (2015), Հայոց լեզու։ Շարահյուսություն, «Զանգակ» հրատարակչություն, Երևան, 376 էջ։
Զաքյան, Հ. (2017), Արդի հայերենի կրկնասեռ բայերը (կրկնասեռություն սեռի տեղաշարժի հետևանքով), Լեզու և լեզվաբանություն, № 1, ՀՀ ԳԱԱ հրատ․, էջ 72-79։
Իշխանյան, Ռ․, 1977, Լեզվաբանական վերլուծության սահմանը արդի հայերենի շարահյուսական մակարդակում, Լրաբեր հասարակական գիտությունների, № 12, էջ 90-99։
Իշխանյան, Ռ․ (1986), Արդի հայերենի շարահյուսություն։ Պարզ նախադասություն, «Երևանի համալսարանի հրատ․», Երևան, 340 էջ։
Խաչատրյան, Ա․ (1986), Խոսքի մասերի հարցումային դասակարգումը, Բանբեր Երևանի համալսարանի, № 3, էջ 56-65։
Հարությունյան, Հ․, 1979, Բայի սեռ ժամանակակից հայերենի քերականական համակարգում, Բանբեր Երևանի համալսարանի, № 1 (37), էջ 63-75։
Հարությունյան, Հ․ (1983), Կառավարումը ժամանակակից հայերենում, «Երևանի համալսարանի հրատ․», Երևան, 336 էջ։
Յավրումյան, Մ․ (2019), Տեքստի մեքենական հատույթավորումը արևելահայերենի շարահյուսական ծառերի UD_Armenian-ArmTDP բանկում, Բանբեր Երևանի համալսարանի․ Բանասիրություն, № 3 (30), էջ 52-65։
Ջահուկյան, Գ․ (1974), Ժամանակակից հայերենի տեսության հիմունքները, «ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ․», Երևան, 588 էջ։
Comrie, B․, Language Universals and Linguistic Typology: Syntax and Morphology, University of Chicago Press, 1989, 275 p.
De Marneffe, M., Manning, Ch., Nivre, J., Zeman, D. (2021). Universal Dependencies. In Computational Linguistics 47:2, pp. 255-308.
Nivre, J., de Marneffe, M., Ginter, F., Hajič, J, Manning, Ch., Pyysalo, S., Schuster, S., Tyers, F., Zeman, D. (2020). Universal Dependencies v2: An Evergrowing Multilingual Treebank Collection. In Proceedings of LREC, pp. 4034-4043.
Pasierbsky, F. (2003). Toward a Classification of Complements. Dependenz und Valenz / Dependency and Valency. Halbband 2. (Handbücher zur Sprach- und Kommunikationswissenschaft 25.2.), (eds. Vilmos Ágel, Ludwig M. Eichinger, Hans-Werner Eroms, Peter Hellwig, Hans Jürgen Heringer, Henning Lobin), Berlin/New York: de Gruyter, 803-813.
Przepiórkowski, A., Patejuk, A. (2018). Arguments and adjuncts in Universal Dependencies. In Proceedings of the 27th International Conference on Computational Linguistics, USA, pp. 3837–3852.
Zeman, D. (2017). Core Arguments in Universal Dependencies. In Proceedings of the Fourth International Conference on Dependency Linguistics (Depling 2017), pp. 287-296.
Гринберг, Дж., Некоторые грамматические универсалии, преимущественно касающиеся порядка значимых элементов // Новое в лингвистике. Вып. 5. М., 1970. с. 114-162.
Кибрик, А.Е., Очерки по общим и прикладным вопросам языкознания, (Универсальное, типовое и специфическое в языке). - 3-е изд., М., УРСС, 2002. 336 с.
Теньер, Л., Основы структурного синтаксиса. М., Прогресс, 1988, 654с.
Успенский, Б.А., Структурная типология языков. М., Наука, 1965, 287 с.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Բանբեր Երևանի համալսարանի
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
