Вопросы синонимии в трудах армянских грамматиков средневековья
DOI:
https://doi.org/10.46991/BYSU:B/2023.14.2.075Ключевые слова:
синоним, сослов, двойное имя, грамматик, толкователь, философ, понятиеАннотация
Синонимия считается показателем развитости языка, и естественно свойственна всем языкам. Проблема синонимии является одной из важнейших в современном языкознании: как отмечается в лингвистической литературе, на современном этапе в новой научной парадигме исследователи вновь и вновь возвращаются к анализу синонимичных отношений. Это обусловлено тем, что синонимия составляет философскую сторону языка. И в этом смысле характерны подходы армянских грамматиков средневековья к проблеме с точки зрения уточнения принципов составления созданных в тот период рукописных словарей синонимов и их синонимчных рядов.
В трудах армянских грамматиков средневековья для понятия "синоним" использовался термин "сослов", который является калькой из греческого языка, а понятие "синонимия" армянские грамматики объясняют основываясь на учении философов и грамматиков. Армянские толкователи "Искусство грамматики" Доинисия Фракийского (Давид Философ, Григор Магистрис, Есаи Нчеци, Ованес Ерзнкаци и др.), различая грамматическое и философское значения слова, отмечают, что грамматики "синоним" именуют "многословием", которым называют один и тот же предмет различными словами, а философы - "сословами", которые являются наименованиями различных однородных понятий. Имея небольшие разногласия в определении, армянские грамматики средневековья единодушно считают, что синонимами являются слова, всесторонне характеризующие предмет, явление без семантическог ограничения или разграничения семантико-функциональных отношений.
Библиографические ссылки
Աբեղյան Մ., Երկեր, հտ. Զ, Երևան, 1974:
Աղայան Էդ., Հայ լեզվաբանության պատմություն (Սկզբից մինչև մեր օրերը), հտ. 1, Երևան, 1958:
Ամալյան Հ., Միջնադարյան Հայաստանի բառարանագրական հուշարձանները (V-XV դդ.), Երևան, 1966:
Բառարան գաղղիերէն-հայերէն-տաճկերէն աշխատասիրեաց Հ. Սամուէլ վ. Գանթարեան, Վենետիկ, 1886:
Բառարան ի հայկական լեզուէ ի ռուսաց բարբառ, աշխատասիրութեամբ Աղէքսանդրի Մակարեան Խուդաբաշեանց, հտ. 2, Մոսկով, 1838:
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական Յօրինեալ ի Հ. Մանուէլ վարդապետէ Ջախջախեան, Վենետիկ, 1837:
Բառգիրք հայկազեան լեզուի բաժանեալ յերկուս հատորս արարեալ ի Մխիթարայ վարդապետէ սեբաստացւոյ, Վէնէտիկ, 1749։
Բառգիրք Հայկազեան լեզուի որ է երկասիրութիւն Փեշտըմալճեան պատուելի Գրիգոր մեծիմաստ վարժապետի, hտ. II, Կ.Պօլիս, 1846:
Բառգիրք հայոց, քննական բնագիրը, առաջաբանը և ծանոթագրությունները Հ. Ամալյանի, Երևան, 1975:
Գաբամաճեան Ս., Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի, Կ. Պոլիս, 1910 :
Դավիթ Զեյթունցի, Մեկնութիւն Քերականի, աշխ.-մբ Եր. Մելքոնյանի, Երևան, 198:
Եսայի Նչեցի, Վերլուծութիւն քերականութեան, աշխ.-մբ Լ. Խաչերեանի, Երևան, 1966 :
Խաչերեան Լ., Գր. Պահլաւունի Մագիստրոս.Կեանքն ու գործունէութիւնը, Լոս Անճելըս, 1987:
Խաչերյան Լ., Գլաձորի համալսարանը հայ մանկավարժական մտքի զարգացման մեջ (XIII-XIV դդ.), Երևան, 1973:
Միրզոյան Հ., Սիմեոն Ջուղայեցի, Երևան, 1971:
Մուրադյան Ա., Հունաբան դպրոցը և նրա դերը հայերենի քերականական տերմինաբանության ստեղծման գործում, Երևան, 1971:
Յովհ. Քռնեցի, Համառօտ հաւաքումն յաղագս քերականի, Երևան, 1977:
Յովհ. Երզնկացի, Հաւաքումն Մեկնութեան քերականի, աշխ.-մբ Լ. Խաչերեանի, Լոս Անճելըս, 1983:
Յովհ. Ծործորեցի, Համառաւտ տեսութիւն քերականի, աշխ.-մբ Լ. Խաչերեանի, Լոս Անճելըս,1984:
Պետրոսյան Հ., Գալստյան Ս., Ղարագյուլյան Թ. , Լեզվաբանական բառարան, Երևան, 1975:
Պետրոսյան Հ., Հայերենագիտական բառարան, Ե., 1987:
Ջահուկյան Գ. , Գրաբարի քերականության պատմություն, Երևան, 1974:
Սուքիասյան Ա. , Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, 1967։
Սուքիասյան Ա. , Հոմանիշները ժամանակակից հայերենում, Երևան, 1971:
Վարդան Արեւելցի, Մեկնութիւն Քերականի, աշխ.-մբ Լ. Խաչերեանի, Երևան, 1972:
Адонц Н., Дионисий Фракийский и армянские толкователи, Петроградъ, 1915:
Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանի ձեռագրեր № № 3110, 2372, 538:
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2023 Вестник Ереванского Университета
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.
