ՀՀ-ից ՌԴ աշխատանքային միգրացիայի հիմնախնդրի շուրջ

Authors

DOI:

https://doi.org/10.46991/hc.2023.20.2.180

Keywords:

Ռուսաստան, միգրացիա, տնտեսություն, արտագաղթ, աշխատանք, ՛, վիճակագրություն, միգրանտ, Հայաստան

Abstract

1990-ական թվականներից սկսած, սոցիալ-տնտեսական և տարածաշրջանային քաղաքական խնդիրներից ելնելով, Հայաստանից արձանագրվել են մտահոգիչ ծավալների արտագաղթ և աշխատանքային միգրացիա։ Աշխատանքային միգրացիայի և արտագաղթի հիմնական ուղղությունը Ռուսաստանի Դաշնությունն է, և այս իրավիճակի հաղթահարումը գործնական լուծումներ է պահանջում։

ՀՀ-ում գործազրկության խնդրի լուծումը, հետեւաբար՝ արտագաղթի հաղթահարումը պահանջում է տնտեսության մեջ մեծ ներդրումներ, տնտեսական քաղաքականության բարելավում, տնտեսական ոլորտի զարգացման համալիր ծրագրի մշակում։

Հայկական սփյուռքի տնտեսական (ներդրումային) և մարդկային ներուժի (հայրենադարձության) օգտագործումը կարող է առանցքային լինել աշխատանքային միգրացիայի ծավալների կրճատման և արտագաղթի հաղթահարման, երկրի տնտեսական հնարավորությունների և մարդկային ռեսուրսների որակի բարելավման համար։

Այս համատեքստում կարևոր է վերանայել և ակտիվացնել պետության կողմից վերահսկվող տնտեսություն-աշխատաշուկա-կրթական համակարգ շղթան և չկորցնել երիտասարդ և աշխատունակ տարիքի մարդկային ռեսուրսները:

Author Biography

Հովհաննես Ալեքսանյան, Երևանի պետական համալսարան

պ.գ.թ., ԵՊՀ Հայաստանի հարակից երկրերի պատմության ամբիոն,

ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտ

References

Դավթյան Մ. 2016, Արտագաղթի սոցիալ-տնտեսական և ժողովրդագրական հետևանքները Հայաստանի Հանրապետությունում, Ճարտարապետության և շինարարության Հայաստանի ազգային համալսարան, «Տեղեկագիր», N 1, էջ 55-60: Teghekagir 2016 - 1 — OneDrive (sharepoint.com)

Թադևոսյան Զ․ և ուրիշ. 2014, Արտագնա աշխատանքային միգրացիա. գնահատականներ և մտորումներ, Երևան, Տնտեսագետ, 80 էջ:

ՀՀ բնակչությունը 1991թ. մինչև 2019թ. նվազել է շուրջ 17 տոկոսով, «Առաջինի լրատվական ալիք», 02.10.2019, https://www.1lurer.am/hy/2019/10/02/%D5%80%D5%80-%D5%A2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8-1991%D5%A9-%D5%B4%D5%AB%D5%B6%D5%B9%D6%87-2019%D5%A9-%D5%B6%D5%BE%D5%A1%D5%A6%D5%A5%D5%AC-%D5%A7-%D5%B7%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%BB-17-%D5 %BF%D5%B8%D5%AF%D5%B8%D5%BD%D5%B8%D5%BE/130395:

Հայաստանի Հանրապետության ընդլայնված միգրացիոն պրոֆիլ (2018-2021) 2021, Երևան, 74 էջ, https://reintegrationfacility.eu/wp-content/uploads/2023/12/Armenian-EMP-2018-2021.pdf :

Հայաստանի Հանրապետության մշտական բնակչության թվաքանակը 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ 2021, Վիճակագրական տեղեկագիր, Հայաստանի Հանրապետության Վիճակագրական կոմիտե (Արմստատ), Երևան, 10 էջ:

Հայաստանի Հանրապետության մշտական բնակչության թվաքանակը 2023 թվականի ապրիլի 1-ի դրությամբ 2023, Վիճակագրական տեղեկագիր, Արմստատ (ՀՀ Վիճակագրական կոմիտե), Երևան, 9 էջ:

Մանուկյան Ս․ 2020, Հայաստանի բնակչությունը 1827-2018 թթ․, «Օրբելի կենտրոն», 27․07․2020, https://orbeli.am/hy/post/514/2020-07-27/%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%AB+%D5%A2%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%B9%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8+1827-2018%D5%A9%D5%A9:

Միգրացիոն պատկերը Հայաստանի Հանրապետությունում, 2019 թ. (Ըստ 2019 թ.-ի տնային տնտեսությունների կենսապայմանների ամբողջացված հետազոտության կշռված արդյունքների) 2021, Հայաստանի Հանրապետության Վիճակագրական կոմիտե (Արմստատ), Երևան, 30 էջ։

Պողոսյան Գ․ 2012, Աշխատանքային միգրացիայի սոցիալ-քաղաքական ազդեցությունները, «Հասարակագիտական մտքի արդի ժամանակաշրջանում», Երևան, «Եվրոպրինտ», էջ 84-100, https://arar.sci.am/dlibra/publication/303420/edition/279016/content?ref=struct:

Гомцян А. 2014, Армянские трудовые мигранты в Российской Федерации: актуальные вопросы адаптации и правового положения, Финансовые исследования № 4 (45), с. 223-225.

Меджлумян А., Армения: трудовые мигранты не торопятся выезжать в Россию на фоне санкций, «Eurasianet», 02.05.2022, https://russian.eurasianet.org/%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F-%D1%82%D1%80%D1%83%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B5-%D0%BC%D0%B8%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%8B-%D0%BD%D0%B5-%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8F%D1%82%D1%81%D1%8F-%D0%B2%D1%8B%D0%B5%D0%B7%D0%B6%D0%B0%D1%82%D1%8C-%D0%B2-%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%8E-%D0%BD%D0%B0-%D1%84%D0%BE%D0%BD%D0%B5-%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%86%D0%B8%D0%B9:

Published

2023-12-30

Issue

Section

Articles