ԱՐԱՐԱՏՅԱՆ ԴԱՇՏԻ ՀՈՂԵՐԻ ԴԵԳՐԱԴԱՑԻԱՅԻ ԳՆԱՀԱՏՈՒՄԸ ՍՊԵԿՏՐԱԼ ԻՆԴԵՔՍՆԵՐԻ ՄԻՋՈՑՈՎ
DOI:
https://doi.org/10.46991/PYSU:C/2022.56.3.161Keywords:
Ararat Valley, soil degradation, spectral indices, satellite images, GIS systemAbstract
Համամոլորակային փոփոխություններն ու անթրոպոգեն ազդեցությունների ուժեղացումն ազդում են հողային ծածկույթի վրա՝ նպաստելով, որ հողերում սկսվի դեգրադացիայի գործընթացը: Հողերի դեգրադացիան աշխարհի շատ երկրներում համարվում է կարևորագույն խնդիրներից մեկը՝ գյուղատնտեսության արտադրության և շրջակա միջավայրի վրա իր ազդեցության հետևանքով: Դեգրադացիայի գործընթացները շարունակվում են, եթե չկիրառվեն համապատասխան միջոցառումներ: Կան մի շարք մեթոդներ դեգրադացված հողերի ուսումնասիրության և վերափոխման համար, սակայն հեռազննման տվյալները հնարավորություն են տալիս ավելի արդյունավետ հայտնաբերել և քարտեզագրել դեգրադացված հողերը։ ՀՀ-ում հողերի դեգրադացիայի պրոցեսը բնորոշ է Արարատյան դաշտին: Հողերի արտացոլման հատկությունից ելնելով՝ Արարատյան դաշտի հողերի դեգրադացիան գնահատելու համար կիրառվել են հետևյալ սպեկտրալ ինդեքսները՝ CI՝ գունային ինդեքս, FI՝ ձևային ինդեքս, NDVI՝ վեգետացիոն ինդեքսներ: GIS համակարգում, մշակելով արբանյակային նկարները և հաշվելով սպեկտրալ գործակիցները, նկատվել է, որ վերջին երեք տարիների ընթացքում մոտ 3 անգամ նվազել են Արարատյան դաշտի հողերում օրգանական նյութերի քանակը, որն էլ հողերի դեգրադացիայի պատճառներից մեկն է: Ի դեպ, հողում օրգանական նյութերի նվազումը նկատվում է Արարատյան դաշտի ամբողջ տարածքում: Սակայն, դրան զուգահեռ, բուսական ծածկույթը համարյա փոփոխությունների չի ենթարկվել: Հետևաբար վեգետացիոն ինդեքսն Արարատյան դաշտում որպես դեգրադացիայի առաջացման գործոն համարել չենք կարող: Հիմք ընդունելով ստացված տվյալները՝ նշենք, որ սպեկտրալ ինդեքսները կարող են արդյունավետ գործիք դառնալ հողերի դեգրադացիան և էրոզիան գնահատելու համար:
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 ԵՊՀ Գիտական տեղեկագիր
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
